Đối với những ai từng cắp sách đến trường đều không thể quên tinh thần ngày 9/1, bởi đó không chỉ là ngày truyền thống học sinh sinh viên mà còn là ngày đánh dấu sự trưởng thành cả về nhận thức, hành động của tuổi trẻ với Tổ quốc.
Minh họa Ngọc Diệp
Có thể nói 67 năm qua kế tục những giá trị truyền thống đó, các thế hệ học sinh sinh viên (HSSV) Việt Nam đã và đang tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ trẻ trước đây trong các lĩnh vực hoạt động của mình, thể hiện bằng chính sức trẻ của mình trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và mở rộng hội nhập kinh tế quốc tế.
Hàng chục, hàng trăm nghìn trí thức nói chung và HSSV nói riêng không chỉ biết học tập nghiên cứu khoa học mà còn biết quan tâm nhiều đến những vấn đề hệ trọng của quốc gia, sẵn sàng chia sẻ và gánh vác phần việc của mình theo yêu cầu của cuộc sống, biết hòa mình trong các hoạt động tình nguyện, biết sống trọn vẹn trong tình cảm gắn bó với nhân dân các vùng khó khăn gian khổ. Và đáng quý hơn cả là những suy tư trăn trở với những giải pháp và hoạch định vì tương lai đất nước càng làm vang vọng bước chân của hàng ngàn, hàng vạn sinh viên Việt Nam với những phong trào thanh niên xung kích, thanh niên ba sẵn sàng… làm cả xã hội thêm tin, thêm yêu và đặt trọn niềm tin vào HSSV, trao cho trọng trách là “người chủ hiện tại và tương lai của nước nhà”. Mỗi chặng đường của các thế hệ HSSV đều in đậm những dấu ấn của sự thành công mới, khẳng định, bản lĩnh, trí tuệ của tuổi trẻ. ..
Minh chứng rõ nhất trong năm 2016 khó ai có thể quên được cái dấu ấn của một năm mà tất cả các đội tuyển Việt Nam thi Olympic quốc tế đều đoạt Huy chương Vàng, với 35 học sinh tham gia 44 lượt dự thi tại các kỳ thi Olympic Toán học, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Tin học, Tiếng Nga, thì mang về tới 39 huy chương và bằng khen cho Tổ quốc.. . Hay tham dự Hội thi Khoa học, kỹ thuật quốc tế (Intel ISEF), chúng ta có 6 dự án dự thi với 4 dự án đoạt giải với tỉ lệ đoạt giải là 67%, được xem là thành tích tốt nhất của học sinh Việt Nam sau 5 năm tham dự hội thi. Tương tự tại cuộc thi khoa học trẻ quốc tế (IJSO), cả 6 học sinh dự thi đều đoạt giải, trong đó có 2 HCV, 2 HCB và 2 HCĐ và cũng là thành tích tốt nhất của Việt Nam sau 10 năm tham dự IJSO….
Và những ngày cuối cùng của năm 2016, chúng ta tiếp tục đón nhận một tin vui nữa khi theo kết quả PISA 2015, Việt Nam xếp thứ 8 về lĩnh vực khoa học trên tổng số 72 quốc gia tham gia đánh giá. …
Thật tuyệt làm sao! Tuy vậy đúng là không thể bằng lòng với những gì đã có, bởi trước mắt của cuộc sống đang đặt ra HSSV những thời cơ, thuận lợi mới, như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói: “Tổ quốc không chỉ cần những tấm huy chương của các em hôm nay mà hơn thế nữa, chính các em là những người thuộc thế hệ sẽ đưa Việt Nam tới đài vinh quang trong kỷ nguyên của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”. Chính vì thế đòi hỏi HSSV phải phấn đấu vươn lên cùng dân tộc hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ cách mạng đặt ra. Nhất là ngày nay trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế HSSV đang đứng trước nhiều khó khăn thách thức lớn đó là: trình độ học vấn, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức kinh tế, quản lý, kiến thức pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của HSSV nhìn chung còn thấp. Trong HSSV nhận thức về học nghề, chọn nghề, định hướng nghề nghiệp còn nhiều lệch lạc, việc làm và thu nhập thấp vẫn đang là những vấn đề bức xúc.
Những hiện tượng thanh niên lệch lạc về lối sống, ham hưởng thụ, thực dụng, lười lao động, học tập, tham gia các hoạt động trái pháp luật đang có xu hướng gia tăng; bên cạnh đó một bộ phận không nhỏ trong HSSV thiếu ý thức rèn luyện để hoàn thiện nhân cách của mình, non kém về nhận thức chính trị, chưa xác định được lý tưởng sống đúng đắn…
Trước những thuận lợi và khó khăn của đất nước cũng như của bản thân mình, hơn lúc nào hết mỗi HSSV phải nhận thấy rõ vị trí, vai trò của mình đối với sự phát triển của đất nước. Phải nhận thức được khó khăn lớn nhất của mình trong giai đoạn này là sự cạnh tranh quyết liệt về trí tuệ để đạt tới những đỉnh cao của khoa học, kỹ thuật và công nghệ cũng như trình độ quản lý. Để vượt qua được khó khăn đó, trước mắt mỗi HSSV phải nỗ lực nhiều hơn, phải tự học tập, tự rèn luyện để nâng cao trình độ về mọi mặt, phải trau dồi bản lĩnh chính trị, giữ vững lý tưởng xã hội chủ nghĩa… Đặc biệt cần phát huy tinh thần tự học, tự rèn luyện, đổi mới cách nghĩ, cách nhìn nhận về cuộc sống, nắm bắt các tri thức và khoa học – công nghệ hiện đại, từ đó tận dụng các cơ hội để phát huy tài năng. Đây vừa là trách nhiệm, nghĩa vụ, vừa là quyền lợi của HSSV để cùng đất nước gặt hái được nhiều thành công trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Đất nước có phát triển nhanh và mạnh trong quá trình toàn cầu hóa được hay không đang phụ thuộc vào trí tuệ và sinh khí của người trẻ. Có một câu hát được nhiều thế hệ thanh niên yêu mến “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà cần hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay?”. Nếu mỗi người trẻ luôn luôn thường trực trong tâm trí mình câu hát ấy, thì từ mỗi việc làm dù nhỏ nhất đều thấm đẫm tình yêu với Tổ quốc và luôn thấy Tổ quốc đang gọi tên và trông đợi ở chính sự nỗ lực của mỗi người trẻ tuổi.
